 |
| Μάρη αριστερά, Ματούλα δεξιά |
Οι κύκλοι της ζωής μας ανοίγουν και κλείνουν δίνοντάς μας την ευκαιρία για απολογισμούς και χάραξη νέας πορείας.
Πολλές φορές όμως γυρνάς στο παρελθόν είτε για να αντλήσεις δύναμη είτε για να θυμηθείς τα νιάτα σου. Ποτέ δεν σκέφτεσαι ότι ήρθε ο καιρός που η απόπειρα επιστροφής στο τότε γίνεται για να μετρήσεις απώλειες.
Τα σχολικά χρόνια δε, τα φέρνεις πάντα στο μυαλό σου με χαρά. Σου δημιουργούν ευεξία, σου προκαλούν αισιοδοξία και έχοντάς τα εξιδανικεύσει, θεωρείς ότι οι συμμαθητές σου είναι αθάνατοι, αγέραστοι και μοναδικοί γιατί η αύρα της νιότης πάντα, υπερκαλύπτει τα θετικά και τα αρνητικά στοιχεία του χαρακτήρα τους.
Ένα απρόσμενο τηλεφώνημα από μια παλιά συμμαθήτρια με πληροφόρησε ότι η παιδική μας φίλη Μάρη Θεοδοσοπούλου δεν υπάρχει πια. Έφυγε από τη ζωή το καλοκαίρι που μας πέρασε.
Αισθάνθηκα έωλη. Η Μάρη της εφηβείας μας, εκείνη με την οποία ζήσαμε σχεδόν όλα τα χρόνια του Γυμνασίου στη δεκαετία του ’60 δεν είναι ανάμεσά μας πια.
Προσπάθησα πολύ να ανοίξω την κερκόπορτα των αναμνήσεών μου και να την ξαναδώ μέσα από την αχλή του τότε.
Στο μυαλό μου ήρθε το σχολείο μας, παλιό ιδιωτικό. Πρότυπος Σχολή Χιουρέα στην Καλλιθέα.
Ήταν ώρα μαθήματος, όταν ο διευθυντής μας ήρθε στην τάξη μ’ ένα κοριτσάκι ψηλό, στρουμπουλό, σοβαρό με γυαλιά. Μας σύστησε τη νέα συμμαθήτρια, τη Μάρη.
Ήταν ώρα μαθήματος, όταν ο διευθυντής μας ήρθε στην τάξη μ’ ένα κοριτσάκι ψηλό, στρουμπουλό, σοβαρό με γυαλιά. Μας σύστησε τη νέα συμμαθήτρια, τη Μάρη.
Φοιτούσαμε στη Δευτέρα Γυμνασίου. Εκείνη αμίλητη, αμήχανη, λίγο φοβισμένη, όπως ήταν φυσικό, προστέθηκε στον κατάλογο, στην τάξη μας και στις ζωές μας.
Στην αρχή η προσέγγιση ήταν δύσκολη και για εκείνη και για μας που ήδη είχαμε δημιουργήσει τις παρέες μας. Σκληροί, όπως άλλωστε είναι η νιότη, δεν προσπαθήσαμε να την αγκαλιάσουμε.
Δεν μας έδειξε ποτέ ότι την απασχόλησε η επιφυλακτικότητά μας. Ταλαντούχα, εγωίστρια και ιδιαίτερα ευφυής επικεντρώθηκε στα μαθήματά της ξεχωρίζοντας σιγά – σιγά με τις επιδόσεις της. Η αντίληψή της στο μάθημα των Μαθηματικών μας εξέπληξε. Η Φυσική και η Χημεία ήταν ένα ευχάριστο παιχνίδι γι’ αυτήν. Αυτό όμως που γκρέμισε τα τείχη της αποξένωσης και στάθηκε γέφυρα φιλίας ήταν τα φιλολογικά μαθήματα.
Είχαμε την τύχη να έχουμε φωτισμένους «δασκάλους», σ’ ένα οργανωμένο, πλήρως ελεγχόμενο αλλά δημιουργικό σχολικό περιβάλλον.
Το σχολείο αυτό συγκέντρωνε πολλούς εκπαιδευτικούς που δεν διορίζονταν, λόγω φρονημάτων. Πολύ δύσκολες εποχές τότε. Ο εμφύλιος είχε λήξει προ πολλού αλλά ο «μπαμπούλας» του κομμουνισμού κρατούσε!.. Τα πιστοποιητικά κοινωνικών φρονημάτων ίσχυαν. Οποιαδήποτε αντίδραση χρεωνόταν στους αριστερούς. Εμείς όμως φοιτούσαμε σε μια όαση ελευθερίας της σκέψης, είχαμε στην τάξη ανθρώπους που μας επέτρεπαν να γράφουμε στη δημοτική, που μας άφηναν να ξετυλίγουμε τα ταλέντα μας, και που μας ενθάρρυναν να αμφισβητούμε, να διεκδικούμε και να ονειρευόμαστε.
Η Μάρη είχε πολύ σπουδαία πένα. Οι εκθέσεις της διαβάζονταν ολοένα και συχνότερα.
Σιγά σιγά, οι θέσεις μας, τα πιστεύω μας, οι αξίες στις οποίες αρχίσαμε να πιστεύουμε μας έφεραν πιο κοντά. Ατελείωτες συζητήσεις ακολούθησαν την προσέγγισή μας.
Η διαδρομή της επιστροφής μας από το σχολείο στο σπίτι κρατούσε ώρες όπως και οι διαφωνίες μας.
Σιγά σιγά, οι θέσεις μας, τα πιστεύω μας, οι αξίες στις οποίες αρχίσαμε να πιστεύουμε μας έφεραν πιο κοντά. Ατελείωτες συζητήσεις ακολούθησαν την προσέγγισή μας.
Η διαδρομή της επιστροφής μας από το σχολείο στο σπίτι κρατούσε ώρες όπως και οι διαφωνίες μας.
Μέναμε κοντά. Θυμάμαι ακόμα το διώροφο γωνιακό σπίτι της, που και αυτό όπως και τόσα άλλα υπέκυψε στη θύελλα της αντιπαροχής.
Τα προβλήματα της εποχής δεν μας άφηναν αδιάφορους. Οι θέσεις μας για την κοινωνία, την πολιτική, την τέχνη στην Ελλάδα και το εξωτερικό, επηρεαζόταν από τη γνωριμία μας με τους αριστερούς συγγραφείς της εποχής, από τις συναυλίες του Θεοδωράκη και την ανάγνωση των εφημερίδων που κρυφά και διπλωμένες μας έδινε ο περιπτεράς της γειτονιάς μας.
Εμείς, τότε, μεγαλώναμε σε σπίτια φοβισμένων ανθρώπων. Όμως είμαστε νέοι, ελπίζαμε, ονειρευόμαστε μια άλλη ζωή. Διαβάζαμε πολύ, χορεύαμε, τραγουδούσαμε, συζητούσαμε.
Η Μάρη θέλησε να μετέχει σ’ όλα.
Άρχισε να γράφει, όπως πολλοί από εμάς θεατρικά σκετσάκια για τις γιορτές. Συμμετείχε σε θεατρικές παραστάσεις που οργάνωνε το σχολείο, αφήνοντας την πρωτοβουλία της υλοποίησής τους σ’ εμάς. Της άρεσε αυτός ο δημιουργικός οίστρος που μας αποσπούσε από τυχόν παρεκτροπές και μας οδηγούσε στη γνωριμία με τον εαυτό μας.
Η εφηβεία μας έκανε να θέλουμε να βελτιώσουμε την εμφάνισή μας. Ζηλεύαμε όσες είχαν λεπτή μέση και λίγα κιλά. Νομίζω ότι αυτές οι συνήθειες έγιναν μόνιμες εμμονές σ’ όλες μας.
Με την παρέα διασκεδάζαμε, χορεύαμε στους ήχους των Rolling stones και Beatles, τρέχαμε στις πορείες ειρήνης αλλά και στις μπουάτ. Διαδηλώναμε για την Κύπρο. Θυμάμαι το πάθος της για να συμμετάσχει το σχολείο σε μια διαδήλωση για το τραγικό νησί και την οργή της όταν δεν πραγματοποιήθηκε μια σχολική εκδρομή.
Σιγά σιγά διαμορφώναμε πολιτικές συνειδήσεις και αρχίσαμε να αμφισβητούμε το κατεστημένο της εποχής. Και εκείνη πάντα παρούσα να προασπίζεται με πείσμα, θάρρος και θράσος, πολλές φορές, τις ιδέες μας.
Η δεκαετία του ’60, η δικιά μας εποχή ήταν πολυφωνική, πλουραλιστική με έντονο το στοιχείο του ρομαντισμού, της αληθινής φιλίας και ουσιαστικό κοινωνικό προβληματισμό.
Δυστυχώς, η δικτατορία που προέκυψε το 1967 αποτέλεσε φραγή στην εξέλιξη των πραγμάτων.
Δυστυχώς, η δικτατορία που προέκυψε το 1967 αποτέλεσε φραγή στην εξέλιξη των πραγμάτων.
Δεν παρακολούθησα τη ζωή της μετά το σχολείο. Ευκαιριακά μάθαινα νέα της.
Μετά το Γυμνάσιο κάνει σημαντικές σπουδές στο ΕΜΠ. Για την επιστημονική της δράση που ήταν εξαιρετικά σημαντική είχε την καλοσύνη να με πληροφορήσει ο κ. Χρήστος Κυρανούδης καθηγητής της Σχολής Χημικών Μηχανικών του ΕΜΠ.
Μετά το Γυμνάσιο κάνει σημαντικές σπουδές στο ΕΜΠ. Για την επιστημονική της δράση που ήταν εξαιρετικά σημαντική είχε την καλοσύνη να με πληροφορήσει ο κ. Χρήστος Κυρανούδης καθηγητής της Σχολής Χημικών Μηχανικών του ΕΜΠ.
Τέλος, εγώ προσπάθησα να σκιαγραφήσω το πορτρέτο της Μάρης στην εφηβική της ηλικία. Πριν χωρέσουν στον αγώνα για καταξίωση και αναγνώριση, οι δύο μεγάλες αγάπες της, οι θετικές επιστήμες και η λογοτεχνία.
Θα μείνει στη μνήμη μου πάντα ένα νέο κορίτσι, που αγωνιζόταν για τις ιδέες της, που δεν θέλησε ποτέ να συμβιβαστεί, που ξόρκιζε τους δαίμονες της και που είχε, όπως όλοι, την επιθυμία να ζήσει την εποχή της, να ερωτευθεί, να διασκεδάσει και να συμμετάσχει ενεργά στα δρώμενα μιας δεκαετίας εξάρσεων, οραμάτων και αλλαγών.
Καλό ταξίδι Μάρη!
Σταματ. Γιάννου – Ανδρακάκου
***********************************
Σταματ. (Ματούλα) Γιάννου – Ανδρακάκου
Η Ματούλα Γιάννου φοίτησε στη Σχολή Χιουρέα από το Νηπιαγωγείο έως και την ΣΤ΄Γυμνασίου, ενώ αργότερα εργάστηκε στο σχολείο ως καθηγήτρια Φιλόλογος.
Ήταν μέλος του Ερασιτεχνικού Θεατρικού Ομίλου Μαθητών Σχολής Χιουρέα και πρωταγωνίστρια στην πολυσυζητημένη και πετυχημένη θεατρική παράσταση «Το νησί της Αφροδίτης».
Παντρεύτηκε νέα, με τον επίσης φιλόλογο Κώστα Ανδρακάκο και απέκτησε μια κόρη και ένα γιο. Σήμερα (Δεκέμβριος 2016) είναι Λυκειάρχης, με παιδιά και εγγόνια.
Διαβάστε επίσης:
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου